Hoe een “harde” Brexit de Bornenaar geld zou kunnen gaan kosten.
Per 1 januari 2021 verlaat het Verenigd Koninkrijk definitief de Europse Unie. Of dit een “harde” Brexit wordt of dat er toch nog afspraken gemaakt worden blijft tot die datum onduidelijk. Afvalverwerker Twence, eigendom van onder andere 14 Twentse gemeenten waaronder Borne, gebruikt voor haar verbrandingsovens veel Brits restafval. Door een “harde” Brexit kunnen de totale importkosten wel eens hoger uitkomen dan het huidige rendement. Waarmee het dan niet meer rendabel is om Brits afval te importeren.
Dit heeft dan meteen een aantal negatieve gevolgen:
Doordat er geen afval wordt geëxporteerd naar Twence, blijven de Britten met een afvalberg zitten. Zij hebben immers zelf niet voldoende capaciteit om hun eigen restafval tot brandstof te verwerken. Hoewel het woord verbrandingsoven en de te overbruggen afstand dit niet doen vermoeden, is het in Hengelo verbranden van restafval uit Engeland milieuvriendelijker dan storten van datzelfde afval in Engeland zélf. Onderzoeksbureau CE Delft heeft in 2012 geconcludeerd dat het verbranden van gemiddeld Brits restafval bij Twence beter scoort op milieueffecten dan storten in Groot Brittannië. Ook het extra transport per schip en vrachtauto maakt dat milieuvoordeel niet ongedaan, aldus het onderzoeksbureau.
Bij een harde brexit hebben de Nederlandse Afval Energie Centrale’s, zoals Twence, minder aanvoer van als brandstof geschikt én betaalbaar restafval en ze zullen daardoor minder energie kunnen produceren. Er zal dan geïnvesteerd moeten worden in nieuwe lokale capaciteit. Op korte termijn zal dit waarschijnlijk fossiele brandstof zijn, op langere termijn kunnen mogelijk wel weer andere duurzame energiebronnen gevonden worden.
Als Twence toch restafval uit het Verenigd Koninkrijk blijft importeren, zal dit leiden tot hogere kosten en dus een lager rendement. Dit zorgt weer voor minder dividend uitkering aan de bij Twence aangesloten gemeenten, zoals Borne. Een “harde” Brexit kan de Bornenaar wel eens in de portemonnee gaan treffen.
Een harde brexit zou dus kunnen leiden tot zowel financiële als milieu schade. En daarmee is het verhaal nog niet af.
De regio Twente heeft de ambitie om in 2050 een energieneutrale regio te zijn. Hiertoe werd op woensdag 9 september 2020 een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen Twence en 10 Twense gemeenten, waaronder Borne. Deze gemeenten gaan duurzaam opgewekte elektriciteit afnemen van Twence, waarvan ze ook al aandeelhouder zijn.
Maar zoals gezegd lijkt dit plan met een “harde” Brexit dus achterstand op te lopen. En daarbij komt dat kennelijk niet iedere Twentse gemeente even overtuigd is van de nuttige rol van Twence in dit verband. Nog geen twee weken na het akkoord legt dagblad Tubantia de vinger op een zere plek: “De gemeente Twenterand overweegt het afvalcontract met Twence op te zeggen en de aandelen te verkopen. De duurzaamheidsaanpak van Twence zint Twenterand niet. De gemeente vindt dat de directie te weinig aandacht heeft voor een circulaire economie.” Twenterand stelt dat de afvalscheidingsinstallatie voor grof huishoudelijk afval en bedrijfsafval verouderd is, maar dat die om financiële redenen niet wordt vernieuwd. Ook wekt Twence onder meer energie op uit restafval, waarvan Twenterand constateert dat deze opwekmethode steeds meer ter discussie staat.
Tekst: Erna Binnendijk
Een productie van RTV Borne