Lees alle columns van Jan Stoop op www.borneinbeeld.nl.
Ik las laatst dat “onze democratie piepjong is”. De journalist Henry Faas schreef het medio jaren tachtig van de vorige eeuw op in zijn boek ‘Termieten & muskieten’ onder de kop ‘Honderd jaar jong’.
Ik citeer: “Wie in buitenlandse handboeken kijkt om te zien wat er in 1887 in Nederland is gebeurd, vindt maar één zin: In het Koninkrijk der Nederlanden werd het kiesrecht uitgebreid. Honderd jaar is niks in vergelijking tot de periode die verliep sinds we grommend en met ontblote boventanden de met bizons beschilderde holwoningen verlieten. De grootste tijd hebben we in holen doorgebracht. Met de jaren tachtig van de vorige eeuw hebben we nog een beetje contact. De mens ging zich sneller voortbewegen dan op de rug van een paard mogelijk was geweest. Er werden nieuwe dingen uitgevonden bij het leven. Machines vooral, die allerlei nieuwe dingen deden.” Einde citaat.
Ik las verder. Faas heeft het over herstel, vernieuwing en vernietiging. Over wateren in de wijn. Over wijwater en wodka, chocolademelk en jenever. Over georganiseerd wantrouwen. Twintig jaar eerder maakte Michel van der Plas met als titel ‘Mooie Vrede’, en opgedragen aan zijn zoon, een documentaire over Nederland in de jaren 1945 – 1950. Aan de hand van getuigenissen schetst hij wat Nederland bewoog in het eerste lustrum na de Bevrijding. Daar ligt ook (citaat) “de grondslag voor een door velen bedenkelijk genoemd moreel verval, voor nog altijd voortdurende verdeeldheid, cynisme, gekwetstheid, verbittering.”
Begin 1947 laat een opinieonderzoek dit zien. Als grootste zorg noemt 28% de duurte; 25% het textielgebrek; 7% huishoudelijke moeilijkheden, ziekte e.d.; 6% de huisvesting; 6% zakelijke zorgen (materiaalgebrek, personeelstekort e.d.); 2% tekort aan meubels, huisraad e.d.; 18% overige moeilijkheden; 4% weet het niet te zeggen; 4% zegt geen zorgen te hebben. Elseviers Weekblad publiceert het op 8 februari 1947.
De Uitkijk meldt op 15 februari 1947 dat de regering in zeer ernstige mate tekort is geschoten om duizenden landgenoten te beschermen tegen de vreselijke koude en ellende van de winter. Op 22 februari 1947 werd ik geboren. De ‘opdracht aan Maria’ moet nog gebeuren. Het was te koud in de kerk, zei de dienstdoende onwelwillende pastoor tegen het ontstelde katholieke gezelschap. Ik hield me stil.
Jan Stoop, datum 21 september 2022
Kijk hier voor meer verhalen uit Borne
https://borneinbeeld.nl/column/
Meer over cultuur uit Borne
Volg het nieuws uit Borne