Het verhaal achter de foto: de Bornse Watertoren

In Borne is veel bijzonders te zien, lees het verhaal achter de foto.

In onze serie over het verhaal achter de foto vertellen we deze keer over de Bornse Watertoren.

Wikipedia zegt over een watertoren: “Een watertoren is, in de meeste gevallen, een torenachtig gebouw met bovenin een waterreservoir. Door de hydrostatische druk blijft de druk in het waterleidingnet constant. De druk is evenredig met het peil van het water: voor iedere tien meter stijgt de druk met ca. 10 N/cm².”

De watertoren in de gemeente Borne is ontworpen door architect J.H.J. Kording en werd gebouwd in 1932. De watertoren heeft een hoogte van 36,5 meter en een waterreservoir van 240 m³. De toren staat op de Watertorenstraat 28.

Johannes Hendrik Jurgen Kording (Den Haag, 19 mei 1904 – Den Haag, 25 december 1989) was een Nederlands architect. Hij slaagde in 1925 voor de avondcursus Middelbaar Technisch Onderwijs, waarna hij naar de Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag ging. In 1929 voltooide hij daar de opleiding Architectuur. Vervolgens kreeg hij een aanstelling bij het Rijksbureau (later: Rijksinstituut) voor de Drinkwatervoorziening. Kording heeft in de periode 1929-1959 diverse watertorens ontworpen, waaronder dus ook die in Borne.

Rijkere huishoudens hadden vroeger een eigen waterput, de armere gezinnen waren aangewezen op de publieke pompen, zoals die voor De Keizerskroon, midden in Borne. In 1925 wilde het gemeentebestuur om redenen van gezondheid en hygiëne dat Borne een waterleidingnetwerk zou krijgen. Hiervoor werd aansluiting gezocht bij het gemeentelijke waterleidingnetwerk van Hengelo. En als er dan toch gegraven moest worden, dan kon net zo goed meteen ook maar een gasleiding aangelegd worden.

Het duurde nog tot 1930 voordat de raad besloot tot de bouw van de watertoren aan de huidige Watertorenstraat, en de opdracht ging naar de Bornse aannemer Groothengel. Deze aannemer was weliswaar niet de goedkoopste, maar het gemeentebestuur koos mede voor hem om in crisistijd de eigen inwoners aan het werk te houden. (zie ook de Canon van Borne).

Exterieur

De toren lijkt van beton, maar hij is wel degelijk gebouwd met baksteen, rondom een betonnen skelet. De Watertoren van Borne is een product van de Amsterdamse School, die zich toelegde op expressionistische architectuur.  Het expressionisme (het woord komt van het Latijnse expressio, dat staat voor “het uitdrukken” van gevoelens) stelde de persoonlijke, onderbewuste reactie van de kunstenaar op zijn omgeving centraal.

Wil je meer weten over Oud Borne, kijk dan op de site van de stichting: www.gidsenoudborne.nl.

Foto: Milad Rezek
Tekst: Lilian Berends
Een productie van RTV Borne