Energietransitie en de gevolgen voor Borne en Twente

Twente is niet zo geschikt voor windmolens want het waait hier het minst van heel Nederland.

Bijna 50 windmolens, 630 hectare zonnevelden en 300 hectare grote zonnedaken. Zo wil Twente in 2030 voorzien in de helft van het energiegebruik in haar veertien gemeenten. Ook de gemeente Borne zal er volgens de plannen aan moeten geloven.

Twente heeft de ambitie om in 2030 ruim de helft van de benodigde energie “schoon” op te wekken. Onder andere door het plaatsen van windmolens en zonneparken. Zonnepanelen op bedrijfspanden hebben daarbij de voorkeur, omdat deze het minst ingrijpen in het landschap.

Maar uit oogpunt van praktische beperkingen, kan slechts rond 30% van een dakoppervlak worden benut. Hoewel er in Borne ook al op diverse particuliere daken zonnepanelen liggen, is dit alles bij elkaar niet toereikend. De rest van de zonnepanelen zullen daarom als “zonneparken” geplaatst moeten worden. Dit betekent dat er (land)bouwgrond moet worden ingeleverd. En het is sowieso geen fraai gezicht, al die glimmende velden tussen de weilanden.

Voor het alternatief, windmolens, lijkt er (landelijk) een voorkeur te bestaan. Immers, er is 14 hectare (gelijk aan 28 voetbalvelden) zonneweide nodig om evenveel energie op te wekken als één windmolen doet. Bovendien leveren zonnepanelen in de winter minder op omdat de zon dan minder schijnt. Maar tegen plaatsing van windmolens bestaat veel weerstand. Niet alleen bij inwoners, maar ook bij natuurorganisaties. Landgoed Twickel bijvoorbeeld heeft de laatste twintig jaar flink geïnvesteerd in het verduurzamen van zowel natuur, (natuurinclusieve) landbouw, infrastructuur en recreatieve voorzieningen. Men zit daar niet te wachten op ontsiering van het aanzien van een uniek Twents landschap.

Windmolens op of dicht bij een (beschermd) natuurgebied zijn dus niet wenselijk. Maar Gedeputeerde Staten van Overijssel wil dit juist wel mogelijk maken. En hoewel er in Borne zelf nog geen aanvragen zijn gedaan voor het plaatsen van windmolens, heeft een boerenbedrijf op de grens van Borne en Twickel al wel plannen voor twee 210 meter hoge windmolens. Bewoners van de wijk Letterveld zijn fel tegen deze windmolens in hun “achtertuin” omdat volgens hen de veiligheid, leefbaarheid en gezondheid van ruim tienduizend omwonenden in het geding zijn door geluidoverlast en slagschaduw.

Een belangrijk element in het ‘plaatsingsbeleid’ is dat iedere gemeente mag zelf beslissen waar zij zonneparken of windmolens gaat plaatsen. Borne kan besluiten om op deze plek geen windmolens toe te staan, maar de molens zouden er een paar meter van de gemeentegrens toch kunnen komen als een buurgemeente wel akkoord gaat. “Maakt u zich geen zorgen, maar er komen wel windmolens achter uw huis”.

Inmiddels zie je het steeds meer gebeuren dat windmolens en zonnepanelen worden gecombineerd. Er is namelijk een groot verschil tussen mei en november qua opbrengst van de zonnepanelen, terwijl er het hele jaar door wind is. En het op grote schaal opslaan van zonne energie voor later is nu nog niet mogelijk.

Overigens lijkt Twente niet heel geschikt voor windmolens, want in Twente waait het het minst van heel Nederland. Hierdoor zou het plaatsen van windmolens een dure kwestie aan subsidies en vergoedingen voor landeigenaren kunnen worden. Dit is goed geld naar kwaad geld gooien.

Tekst: Erna Binnendijk
Een productie van RTV Borne