Lees alle columns van Jan Stoop op www.borneinbeeld.nl.
Heelal is al wat bestaat, legt mijn bejaarde encyclopedie Winkler Prins in deel 10 op bladzijde 427 uit. Aan die 20 letters wordt toegevoegd dat sterrenkundigen het woord meestal bezigen voor de ‘ruimte in zover deze principieel waarneembaar is’. In engere zin is het heelal de ruimte met sterren en sterrenstelsels.
Het is de vraag, een vraag die de mensen door alle tijden heen bezig houdt, of het heelal eindig of oneindig is. Astronomen hebben kunnen aantonen dat het stelsel van honderd miljard sterren dat ons omringt eindig van afmeting is, een eiland in de wereldruimte vormt. En dan is er nog een zekere Einstein. Zijn theorie leidde tot het denkbeeld dat de gehele ruimte wellicht een gesloten geheel zou vormen, als een bol, en dat het heelal dus eindig zou zijn.
Waar ben ik mee bezig? Op een aflopende zonnige avond zit ik nog wat te lezen, puzzelen en schrijven. Werkwoorden die ik verbind met nadenken en vragen stellen. Doorgaans leidt dat wel tot antwoorden, minimaal tussen aanhalingstekens.
Ik lees ergens anders dat het heelal duizelingwekkend groot is. Stuur onze snelste sonde naar buurster Proxima Centauri en hij is er pas over tienduizenden jaren. Kunnen we naar de sterren? Ja, maar dan moet je heel lang vliegen. Bijvoorbeeld op een generatieschip, een ruimteschip waarop alleen de eerste (bij vertrek) en laatste generatie mensen (bij aankomst) ooit iets anders zullen zien dan het binnenste van het schip of de verre sterren uit de raampjes. Je moet dan wel iets bouwen dat zoveel jaren blijft werken. En een intern ecosysteem dat iedereen eeuwenlang van voedsel voorziet.
Mijn oogleden worden zwaar. De zonnige avond is afgelopen. Dit soort reizen kunnen alleen op papier, in een column.
In de regionale krant lees ik nog: Coronaregels. Een auto die het elk moment kan begeven. Campings die niet geboekt zijn. Twee mannen trekken drie weken lang door Europa met een oude sportwagen. Ze snakken ernaar ‘uit hun eigen omgeving te stappen’. Met een oude brik, met net aan ruimte voor twee koffers of twee grote tassen, op avontuur.
Zij weten net als ik, dat reizen naar de sterren niet vanzelfsprekend is, niet voor de hand ligt. De maan zien, is voldoende. En door de bomen, het bos. Mensen verrassen. Goethe zei het al: Men hoeft de wereld niet rond te reizen om te begrijpen dat de hemel overal blauw is.
Jan Stoop, 2-8-2021
Kijk hier voor meer Verhalen uit Borne