Column 16 – “Luctor et emergo!”

De Bornse Marianne Webster heeft in maart 2018 haar enig kind, haar 18-jarige zoon Mike, verloren aan de meningokokbacterie. Naar aanleiding van deze heftige gebeurtenis heeft ze haar leven radicaal omgegooid, onder andere door vrijwilliger te worden in een hospice. In haar columns vertelt ze wat haar heeft geraakt of welke nieuwe inzichten ze heeft gekregen, na de dood van haar kind.

What doesn’t kill you makes you stronger! Dit zeggen mensen vaak tegen iemand die kampt met een zware tegenslag. Mensen willen hiermee vooral troosten, zo van “Het gaat nu niet goed met je, maar ooit zal het beter gaan en dan kom je er sterker uit”. Ik heb na Mike’s overlijden vaak gehoord dat mensen mij een sterke vrouw vinden omdat ik, ondanks dat ik mijn (enig) kind verloren heb, toch nog probeer wat van mijn leven te maken. Ik vind het heel lastig om hierop te reageren, want hoe doe je dat: sterk zijn? Ik weet het niet. Ik weet ook niet hoe veel van mijn lotgenoten dat doen. Het is eigenlijk gewoon maar doorleven, tot een klein geluksmoment je ineens weer een keertje overvalt. 

Voor de samenleving is “sterk zijn” een karaktereigenschap die gevierd wordt. Terwijl de waarheid is dat niemand alleen maar sterk kan zijn. Eerlijk gezegd denk ik dat mensen graag zien dat iemand sterk is, zodat ze zichzelf niet ongemakkelijk hoeven te voelen bij het verdriet van de ander. Want als je het verdriet blijft zien bij iemand die zijn kind heeft verloren, dan word je er steeds aan herinnerd dat dit drama ook jou en jouw gezin had kunnen overkomen. Dat jouw wereld ook in a split second op zijn kop kan komen te staan door de onzekerheid van het leven. En dat is niet iets waar men graag mee geconfronteerd wil worden!

Maar zo werkt het natuurlijk niet, want bij sterk zijn gaat het er niet om dat je nooit valt, maar dat je toch elke keer weer opstaat. Zo kan het gemis en verdriet om mijn zoon mij soms in één keer overvallen. Hoe iets dat altijd aanwezig is me toch kan overvallen, daar snap ik niks van! Maar het gebeurt en het doet echt veel pijn! Dan kan ik niet sterk zijn en heb ik medelijden met mezelf. Dan ben ik zo jaloers op alle vrouwen die nog wel hun moederliefde kwijt kunnen, terwijl ik het gevoel heb dat ik er bijna in stik. Ik ben dan uitgeput van sterker proberen te zijn dan hoe ik me voel. Is dat dan zwakte? Voor mij niet! Voor mij is juist het tonen van mijn kwetsbaarheid een voorwaarde voor sterk zijn. Daarom ben ik ook mijn columns gaan schrijven, waarin ik die kwetsbaarheid tentoonstel. Zo laat ik mijn worsteling met het verdriet er gewoon zijn, omdat ik weet dat er ook weer betere dagen zullen komen. Oftewel Luctor et emergo – Ik worstel en kom boven.

Bob Marley zei ooit eens: “Je weet pas hoe sterk je bent, als sterk zijn je enige keuze is”. Ik weet niet zo goed wat ik daarvan denken moet, want het is eigenlijk helemaal geen keuze. Dat wat je overkomen is heb je niet gekozen en je kiest er ook niet echt bewust voor om sterk te zijn. Je doet alleen maar heel erg je best om overeind te blijven en er niet aan onderdoor te gaan. Wat ik zelf meer uit deze uitspraak haal, is dat het wél een keuze is wat je doet met het lot dat je is overkomen.

Een goed voorbeeld om duidelijk te maken wat ik hiermee bedoel, is het geval van een jonge vrouw uit Australië die ik al een tijdje op Facebook volg. Zij heeft de meningokok wel overleefd, maar voert elke dag een enorme strijd vanwege de gevolgen van die bacterie. Een tijdje geleden schreef ze: “Three years on and I am still dependent on tubes, attachments and machines to keep me alive. I’ve had 58 hospital admissions, 34 surgeries and 2,340 hours on dialysis.” Als ik dan een foto van haar zie (met geamputeerde lichaamsdelen, een stoma en allerlei slangetjes hangend uit haar lichaam) dan ben ik dankbaar dat Mike dit niet heeft hoeven meemaken, ook al had ik hem nog zo graag bij me willen houden. En dan ben ik vooral heel stil! Stil over de immense ellende en pijn die deze vrouw al drie jaar moet verdragen. Stil en vol bewondering dat ze ervoor gekozen heeft om haar trieste situatie te gebruiken om mensen te informeren over het gevaar van de meningokok en de noodzaak van vaccinatie. Door mensen te laten zien en lezen wat de desastreuze gevolgen van die rotbacterie kunnen zijn. Dat is wat ik bedoelde met kiezen wat je ermee doet. Het maakt het verdriet niet minder, maar het geeft wel weer betekenis aan het leven. En dat heb je heel hard nodig, want met het verliezen van je kind verlies je ook de zin van het leven.

Ik ben mijn lieve Mike al anderhalf jaar kwijt en in die achttien maanden heb ik heel hard mijn best gedaan om het hoofd boven water te houden. Niet door te proberen om de duisternis kwijt te raken, maar juist door te proberen om wat licht naar binnen te laten. Die duisternis zal ik altijd blijven voelen, want hoe kan ik ooit geen verdriet meer hebben om de dood van mijn lieve jongen? Dat beetje licht in mijn duisternis heb ik gevonden bij het team en mijn werk bij RTV Borne. En zeker ook bij het schrijven van mijn columns, waarmee ik probeer mensen een kijkje te geven in het leven van een rouwende moeder. Dat ik hiermee ook een beetje troost en herkenning bied aan lotgenoten, vind ik een enorm mooie bonus! 

Voor een ander kan zo’n lichtpuntje weer iets heel anders zijn. Naar concerten gaan met vrienden of een oppasdagje met de kleinkinderen (als je het geluk hebt dat je die hebt) of wat dan ook. Ik gun het elke lotgenoot dat ze iets kunnen vinden wat het leven weer iets draaglijker maakt. Iets dat ze laat zien dat het grote blijvende verdriet nieuwe geluksmomenten niet in de weg hoeft te staan, omdat het naast elkaar kan bestaan. Maar dat lukt helaas niet iedereen! Maar ook voor die lotgenoten, die lijken te verdrinken in hun verdriet, geldt dat ze sterk zijn. Want hoe sterk moet je zijn om zonder enig lichtpuntje toch elke dag weer op te staan, wetende dat die dag net zo zwaar zal worden als alle andere dagen sinds het overlijden van hun kind. Ik zou willen dat mensen ons verdriet konden zien, maar dat is helaas niet zo. Maar neem maar van mij aan dat de wonden die onzichtbaar zijn het meest pijn doen. En dan helpen dooddoeners als “Je moet wel verder, hè?!” absoluut niet. Mensen zijn allemaal sterk genoeg om de tegenslagen van anderen te kunnen verdragen, maar het is andere koek als je het zelf ervaart. Voor mij is daarom elk mens, die verder moet leven zonder zijn kind, per definitie een sterk mens!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *